شناسایی روابط علی و معلولی چالشهای سامانه‌های آب و فاضلاب کشور
کد مقاله : 1398-IWWA (R1)
نویسندگان
نرگس خاتون دولت آبادی1، علی عبدالهی نسب *2، آرش تقی پور زارعی3، علی محمد سلطانی4
1پژوهشگر پژوهشکده مطالعات فناوری
2دبیر کمیته آب پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری
3پژوهشگر پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری
4معاون پژوهشی پژوهشکده مطالعات فناوری
چکیده مقاله
در دهه‌های اخیر، وضعیت منابع آب موجود در دنیا به خصوص منطقه خاورمیانه به سطح بحرانی رسیده است. برنامه‌ریزی در جهت استفاده از منابع آب با توجه به مفاهیم توسعه پایدار و تاب‌آوری سیستم‌های منابع آب از جمله مفاهیمی است که در حال حاضر برای گذر از این بحران مورد توجه قرار گرفته است. تاب‌آوری در واقع توانایی یک سیستم در تحمل تنش‌های وارده به آن و کارا ماندن و همچنین بازگشت به سطح کارایی مورد نظر است. از این رو، ارزیابی تاب‌آوری سامانه‌های آب و فاضلاب، می‌تواند به ارائه راهکارهای مناسب در پیش‌بینی پاسخ سیستم به تنش‌های وارده به آن و کارا ماندن در آینده کمک نماید. گام اول در جهت ارزیابی تاب‌آوری، شناسایی وضعیت کنونی سیستم و چالشهای آن می‌باشد. بر این اساس، پژوهش کاربردی و توصیفی-تحلیلی حاضر، با هدف الویت‌بندی چالشها و تدوین روابط علی و معلولی مابین آنها در نظام مدیریت و بهره‌برداری سامانه‌های آب و فاضلاب کشور به منظور تدوین راهبردهای تاب‌آوری آن درپژوهش‌های آینده صورت گرفته است. روش مورد استفاده در این پژوهش برای اولویت‌بندی و شناسایی روابط علی و معلولی چالش‌ها، روش DEMATEL می‌باشد. براساس نتایج این مطالعه، سه عامل عدم توجه کافی به مفهوم توسعه پایدار در سیاست‌‌گذاری‌ها، عدم وجود یا ضعف در نظارت بر اجرای صحیح قوانین و مقررات مرتبط با مدیریت منابع آب کشور و همچنین عدم وجود طرح جامع آمایش سرزمینی در توسعه شهرها تأثیرگذارترین چالشها در حوزه آب و فاضلاب کشور می‌باشد. همچنین آلودگی منابع آب و اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی اثرپذیرترین عاملها می‌باشند.
کلیدواژه ها
تاب‌آوری، توسعه‌پایدار، مدیریت و بهره‌برداری سامانه‌های آّب و فاضلاب، سیستم‌های منابع آب
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی