ارزیابی سیستم حکمرانی منابع آب با توجه به بحران آب در ایران
کد مقاله : 1220-IWWA
نویسندگان
لیلا کریمی *1، ناهید شرافتی2، عظیمه مظفری2
1کارشناس تهیه و تنظیم بودجه- شرکت آب و فاضلاب شیراز
2شرکت آب و فاضلاب شیراز
چکیده مقاله
در سال‌های اخیر به علت برداشت و مصرف بی‌رویه و عدم توازن میان مصرف و منابع آب، کشور ایران به سمت کمبود شدید منابع آب تجدیدپذیر رفته و شاخص های منابع و مصارف آب کشور به سطح بحرانی رسیده است. راه حل بحران آب را باید در فرایند حکمرانی هر سرزمین جستجو کرد. با تغییرات چشم‌گیر در روال حکمرانی آب کشور، دست دولت یا حکومت در حل و فصل امور باز و مقدورات بقیه جامعه در مشارکت در امور مختلف، محدود شد. در نتیجه سازوکارهای حکمرانی کشور عمدتاً منحصر شده است به تنظیم رویه‌هایی برای برنامه‌ریزی بخشی در نظام متمرکز دولتی، استفاده از رویه‌های قضایی و به‌کارگیری امکانات اداری. این تحولات می‌تواند عامل اصلی بهره‌برداری ناکارآمد و بی رویه از منابع آبی کشور باشد. لذا در این شرایط تحلیل وضعیت موجود و ارائه راهکارهای مناسب از اولویت اصلی سیاست‌گذاران محسوب می‌شود. به همین منظور در این مقاله سعی گردید چارچوبی برای ارزیابی حکمرانی ارائه شود و علل و عوامل ساختاری بحران آب در کشور به روش کیفی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در این چارچوب، به ارزیابی مؤلفه های حکمرانی آب، اصول حکمرانی آب، شکاف ها و موانع حکمرانی آب پرداخته شده است. نتایج ارزیابی نشان می دهد که سیستم حکمرانی منابع آب در شرایط نامطلوبی قرار دارد و در نتیجه حکمرانی فعلی منابع آب برای تقویت پایداری منابع آب باید همراه با بهبود ساختار و اصلاحات نهادی شامل کاهش اختیارات دولت و حرکت به سمت الگوی مشارکتی باشد.
کلیدواژه ها
آب، بحران، حکمرانی، ایران
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی